KBR Museum

KBR Museum stelt zo’n 160 middeleeuwse manuscripten tentoon, met topstukken uit de verzameling van de Bourgondische hertogen. Allemaal schatten, maar de magie zit binnenin. Onze opdracht: die wondere wereld naar buiten brengen.

We zoeken een evenwicht tussen de vraag van een publiek dat die kostbaarheid wil ervaren én die van de conservatoren, die de schatbewaarders zijn. Bij KBR (Koninklijke Bibliotheek van België) wordt een collectie van liefst 8 miljoen documenten zorgvuldig bewaard. Toerisme Vlaanderen en De Regie der Gebouwen investeerden om het instituut op te frissen en open te stellen voor het grote publiek. Dat gaf ons de kans om, samen met de architecten van Studio Roma, de inrichting, de verhalen en de sfeer helemaal te herdenken. Eerst met een tijdelijke tentoonstelling over de prenten van Bruegel, daarna met KBR Museum, hét uithangbord voor KBR.

We willen de historische sensatie van de middeleeuwen tastbaar maken

Sara Lammens, directeur KBR

De Nassaukapel, het enige restant van het Bourgondische hof in Brussel

20ste-eeuwse ruimte in de KBR

Spanning opbouwen

In het parcours bouwen we de spanning op. We ontvangen de bezoekers op een historische plek, de Nassaukapel, het enige restant van het Bourgondische hof in Brussel. Dan leidt het parcours naar een 20ste-eeuwse ruimte in de KBR, een open, vrij witte ruimte waar de sfeer helemaal anders is. Wanneer bezoekers de trap opgaan, stijgt de spanning letterlijk.

Zwart en goud nemen de overhand in het interieur. Welkom in de schatkamer van de hertogen! Vier ‘cocons’ dompelen de bezoekers onder in de verhalen. Van buitenaf ogen ze sober, niets leidt de aandacht af van de boeken die er schitteren. Binnenin wachten magische interacties. Met elke interactie geven we een heel andere inkijk in de middeleeuwse manuscripten.

Welkom in de schatkamer van de hertogen!

Languit liggen kijken naar wonderlijke figuren uit miniaturen.

Oog in oog met indrukwekkende dierenkoppen: jachttrofeeën die terugblikken op wat hen overkomen is. (Naar ‘Le Livre du Roi Modus et de la royne Ratio’, ca. 1450)

In een minitheater breng je zelf de hoofdspelers in dit verhaal op de scène. (naar ‘Chroniques de Hainaut’, ca. 1447-1468)

Vanop een loveseat smullen van de amoureuze avonturen van een ridder en zijn geliefde. (Naar de ‘Roman van Gérard de Nevers’ van de Meester van Wavrin, ca. 1460)

Veilig en flexibel

De vitrines moeten veilig én flexibel zijn, want elk manuscript moet na vier maanden terug het archief in. Welk verhaal zit erachter? Welk detail mag je niet missen? Tablets bij de vitrines geven duiding op maat van de bezoeker. Wanneer museummedewerkers de inhoud van de vitrine wisselen, passen ze ook de tablet aan: dat kan eenvoudig via een cms-systeem.

Digitale toepassingen geven bezoekers de kans om virtueel door de kostbare handschriften te bladeren en de details van dicht te bekijken.

Groots in het kleinste detail

Minuscule taferelen, verbluffende details: de manuscripten tonen hun rijkdom aan de aandachtige lezer. Niet evident om dat over te brengen in een tentoonstelling! Digitale toepassingen geven bezoekers de kans om virtueel door de kostbare handschriften te bladeren en de details van dicht te bekijken. Er zijn de tablets bij elke vitrine, maar ook grote schermen waarop de bezoeker in de hertogelijke bibliotheek kan snuisteren. Op de metershoge raampartijen van de KBR trekken uitvergrote details de aandacht. We maken dankbaar gebruik van projectie: afwisselend en ingetogen.

'Projection mapping' in kapel van Nassau. Die is eerst gehuld in het donker, komt langzaam tot leven. De Bourgondische hertogen stellen zich voor.

Verstilde films brengen het handwerk in beeld – ze maken de vakkennis, de werkuren om een manuscript te maken tastbaar.

Binnenkijken in de manuscripten op tablets en grote schermen.

Ik denk dat heel veel mensen hiervan gaan genieten. Een nieuw museum, van dit niveau, met zo’n vermaarde collectie, je kan je wel inbeelden dat ik dit alleen maar kan toejuichen. Dit wordt een internationaal topmuseum, dat kan niet anders

Bart van Loo, auteur van "De Bourgondiërs"

Verwondering in de luwte

KBR Museum bevindt zich in hartje Brussel, vlak naast het Centraal Station. Even ontsnappen aan de drukte van alledag? We creëren een plek in de luwte: blijf even stilstaan, vind de verwondering. Dit museum laat zich bezoeken op 3 snelheden. Wil een bezoeker de collectie tot in de diepte verkennen? Vlot de weg vinden naar de hoogtepunten? Een fijne tijd beleven met de kinderen? Aan het begin van de expo krijgen bezoekers een armband volgens het profiel van hun keuze: ‘meerwaardezoeker (diepgaande info), ontdekker (gebalde info), speelvogel (op maat van kinderen). Zo activeren ze verhalen op maat, via touchscreens en luisterhoorns. In de vitrines trekken gouden zandlopers de aandacht naar de topstukken in expo.